Turbot

Turbot

Opis gatunku
Turbot to gatunek ryby flądrokształtnej, występującej w wodach o gliniastym i piaszczystym dnie, do 100 m głębokości. Turbot osiąga długość do 1 m i wagę do 25 kg. Jest drapieżnikiem, żywi się rybami (głównie witlinkiem i ostrobokiem), skorupiakami i mięczakami.

Połowy dziko żyjących ryb
Stan zasobów dziko żyjących
Liczebność zasobów w Morzu Północnym wzrosła i ich stan wydaje się być dobry. Śmiertelność połowowa w Morzu Śródziemnym jest wysoka. Nie ma informacji na temat stanu zasobów w Morzu Celtyckim.
Wpływ połowów na środowisko
Połowy sieciami skrzelowymi nie są zrównoważoną metodą, ponieważ w sieci mogą przypadkowo zostać złapane ptaki i ssaki morskie. Połowy włokami dennymi i włokami ramowymi w rybołówstwie mieszanym, ukierunkowane na inne ryby flądrowate, charakteryzują się bardzo wysokimi odrzutami i mają negatywne oddziaływanie na dno morskie.
Zarządzanie
Zarządzanie połowami turbota objęte jest przepisami Wspólnej Polityki Rybołówstwa UE i obejmuje ustalanie maksymalnych limitów połowowych. System zarządzania jest wdrożony.

Akwakultura
Zużycie karmy i energii
Do wyhodowania 1 kg turbota potrzeba ok. 3 kg ryb, co zagraża dziko żyjącym zasobom. Niestety, karma (mączka rybna i olej) nie pochodzi ze zrównoważonych źródeł i negatywnie wpływa na stan populacji dziko żyjących ryb poławianych na paszę. Infrastruktura dla akwakultury zużywa dużo energii w celu utrzymania przepływu wody.
Wpływ na środowisko
Turbot hodowany jest na lądzie w systemach przepływowych. Akwakultura turbota ma mały wpływ na sąsiadujące siedliska.
Zarządzanie
Hodowle turbota w Europie są kompleksowo i skutecznie zarządzane. Ryzyko negatywnego oddziaływania na środowisko jest więc niewielkie.

Homar amerykański, Homar europejski

Homar amerykański, Homar europejski

Opis gatunku
Homar amerykański występuje u wybrzeży Północnej Ameryki. Homar europejski występuje u wybrzeży europejskich i północnoafrykańskich, z wyłączeniem Morza Bałtyckiego. Homary żyją w wodach o twardym, skalistym dnie. Prowadzą nocny tryb życia. Homar europejski może ważyć do 6 kg, natomiast amerykański nawet do 20 kg (choć tak duże osobniki zdarzają się rzadko). Homar europejski jest cennym gatunkiem komercyjnym, ważnym nie tylko dla lokalnych społeczności rybackich. Pełni on kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych i różnorodnych ekosystemów morskich.

Stan zasobów
Homar europejski jest niezwykle cenionym za swoje walory smakowe gatunkiem i osiąga wysokie ceny na rynku. Poławiany jest niemal wyłącznie przy pomocy pułapek lub przynęty. Stada homara europejskiego są bliskie wyczerpania w całej Europie i brak jest sygnałów potwierdzających odbudowę jego zasobów. Globalnie pozyskuje się poniżej 5 tys. ton homara europejskiego rocznie.

Homar amerykański stanowi najważniejszy gatunek skorupiaka pozyskiwanego w północno-zachodnim Atlantyku.
W rybołówstwie amerykańskim występują trzy stada homara amerykańskiego. Jedno z nich, w południowej Nowej Anglii, ma niską biomasę z powodu czynników naturalnych oraz presji połowowej i połowy tego stada zostały ograniczone. Dwa pozostałe stada są w dobrej kondycji. Żadne ze stad nie jest przełowione.
Globalnie pozyskuje się ok. 160 tys. ton homara amerykańskiego rocznie.

Wpływ połowów na środowisko
Wieloryby mogą łapać się w liny łączące kosze do połowu homarów i w efekcie utonąć. Homar jest podstawowym gatunkiem w morskim łańcuchu pokarmowym i jego nadmierne połowy mogą skutkować negatywnymi zmianami w całym ekosystemie.

Zarządzanie
W rybołówstwie amerykańskim, władze stanowe oraz NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration – Narodowa Administracja Oceaniczna i Atmosferyczna) wspólnie zarządzają zasobami. Władze stanowe mają jurysdykcję w pasie do 3 mil morskich od brzegu, poza tym obszarem to NOAA wprowadza środki zarządzania. Stada zarządzane są w podziale na siedem Obszarów Zarządzania, każdy posiadający zespoły doradcze (składające się z przedstawicieli przemysłu), które proponują środki zarządzania dla swoich obszarów wedle potrzeb.

Karmazyn

Karmazyn

Opis gatunku
Karmazyn (zwany też karmazynem atlantyckim), to długo żyjąca (nawet ponad 60 lat) ryba o czerwonym ubarwieniu. Zamieszkuje Północny Atlantyk, od wybrzeży Północnej Europy do Ameryki, Grenlandii i Islandii, na głębokości nawet do 1000 metrów! Może mierzyć maksymalnie do 1 metra długości (średnio ok. 40-55 cm) i ważyć do 15 kg. Karmazyny rosną bardzo powoli, przez co są bardzo narażone na nadmierne połowy. Ich populacje potrzebują dużo czasu aby się odtworzyć. Żywią się głównie planktonem, ale duże, dorosłe osobniki mogą polować na inne, mniejsze ryby (np. śledzie).

Stan zasobów
Stada karmazyna u wybrzeży Islandii, Wysp Owczych i Grenlandii mają pełną zdolność do reprodukcji, a ich biomasa wzrasta. Poziom ich eksploatacji znacząco się zmniejszył. Zasoby karmazyna we wschodniej Arktyce i Morzu Norweskim są przełowione. Jego biomasa spada od roku 1990 i obecnie znajduje się na historycznie niskim poziomie. Karmazyn znajduje się na norweskiej czerwonej liście gatunków zagrożonych.
Wg Czerwonej Listy Gatunków Zagrożonych Wyginięciem IUCN Karmazyn mentela (Sebastes mentella) jest zaklasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC). Ocena ta jest jednak sprzed 10 lat. Dla Karmazyna atlantyckiego (Sebastes norvegicus) brakuje oceny IUCN.

Wpływ połowów na środowisko
Głównym narzędziem stosowanym w połowach karmazyna są włoki, w które łapane są przypadkowo, jako przyłów, zagrożone gatunki rekinów i raj oraz niewymiarowe karmazyny. Natomiast stosowanie sieci skrzelowych może mieć negatywny wpływ na wieloryby i delfiny (z uwagi na cienki materiał, z którego zbudowana jest sieć, niemożliwy do wykrycia przez morskie ssaki wykorzystujące echolokację) oraz m.in. na zagrożone wyginięciem gatunki płaszczek.

Zarządzanie
Jedynie system zarządzania w Północnowschodnim Atlantyku jest w znacznym stopniu skuteczny dla stad karmazyna. W innych rejonach brak jest planów zarządzania połowami, jak również brak umów gwarantujących odpowiedzialne podejście poszczególnych krajów oraz Unii Europejskiej. Wdrożono tylko ogólne przepisy, w tym zamknięcia łowisk, zakaz odrzutów dla gatunków poławianych komercyjnie,, ale są one nie w pełni wdrożone i jedynie częściowo skuteczne dla ochrony zasobów.

Halibut niebieski/czarny

Halibut niebieski/czarny

Opis gatunku
Jest to gatunek dużej, drapieżnej ryby, należącej do rodziny flądrowatych. Żywi się głównie krewetkami, kałamarnicami oraz innymi rybami. Może dorastać nawet do 130 cm (średnio 80-100 cm) i ważyć do 45 kg (średnio 11-25 kg). Halibuty występują wyłącznie w zimnych wodach wokół bieguna północnego, gdzie przebywają na dużych głębokościach (zazwyczaj od ok. 200 do 2000 m.). Najliczniej w północnej części Morza Japońskiego, w Morzu Ochockim, Beringa i w Zatoce Alaska. Lewe oko halibuta znajduje się na szczycie czaszki, w przeciwieństwie do innych płastug, u których oba oczy przesunięte są na daną stronę ciała, dzięki czemu ryba ma znacznie szersze pole widzenia.

Stan zasobów
Brakuje danych naukowych aby oszacować stan stad halibuta w północno-wschodniej Arktyce (Morze Barentsa, Morze Norweskie). Rekrutacja (osobniki młodociane z nowego pokolenia) jest na niskim poziomie od 2013 roku i z tego powodu, przy utrzymaniu aktualnej presji połowowej biomasa stada będzie spadać. Historycznie zarówno kwoty jak i faktyczne połowy przewyższają doradztwo naukowe. Halibut z obszarów Islandii, Wysp Owczych, na zachód od Szkocji, na północ od Azorów, na wschód od Grenlandii jest w dobrej kondycji, jednak jej połowy są prowadzone na zbyt wysokim poziomie, a biomasa od dziesięciu lat jest na stabilnym poziomie.

Wpływ połowów na środowisko
Stosowane przy połowach halibuta trałowanie to nieselektywna metoda połowowa, skutkująca wysokimi przyłowami, w tym narażonych i chronionych gatunków przydennych oraz gatunków wód otwartych.

Zarządzanie
Połowy w obszarach wyłącznej strefy ekonomicznej Grenlandii regulowane są przy pomocy umów partnerskich w sprawie połowów pomiędzy Unią Europejską a Rządem Danii i Rządem Lokalnym Grenlandii. Połowy zarządzane są przy pomocy ustalonych w umowie limitów.

Sola

Sola

Opis gatunku
Sola należy do rodziny solowatych i grupy płastug. Dorosłe sole osiągają średnią długość od 50 do 60 cm i wagę między 300 a 400 gramów. Czasami zdarzają się osobniki ważące nawet 3 kg. Sola zamieszkuje wschodni Atlantyk, w tym zachodnią część Morza Bałtyckiego oraz Morze Śródziemne. Jest gatunkiem występującym przy miękkim, piaszczystym dnie, zazwyczaj samotnie.

Połowy dziko żyjących ryb
Stan zasobów
W północno wschodniej części Atlantyku występuje wiele różnych populacji soli. Zasoby w Morzu Północnym, wschodniej części Kanału Angielskiego i w Zatoce Biskajskiej są w dobrym stanie. Stado w cieśninach Skagerrak i Kattegat jest obecnie poławiane na poziomie zrównoważonym. Ciągła eksploatacja może doprowadzić jednak do przełowienia. W Morzu Irlandzkim już przełowione stada są nadal eksploatowane w sposób zbyt intensywny. Niektóre stada w Morzu Śródziemnym oceniane są również jako przełowione. Roczne globalne połowy wynoszą około 32 tys. ton.
Wg Czerwonej Listy Gatunków Zagrożonych Wyginięciem IUCN jest zaklasyfikowana jako gatunek o nieokreślonym stopniu zagrożenia, wymagający dokładniejszych danych.

Wpływ połowów na środowisko
Sole są przede wszystkim poławiane przy użyciu włoków rozprzowych, które niszczą dno morskie i żyjące przy dnie organizmy, poza tym są bardzo wysokie przyłowy i odrzuty. Na 1 kilogram soli zostaje odrzuconych nawet 6 kilogramów innych organizmów morskich, które poniosły niepotrzebną śmierć. W Morzu Północnym od 2016 roku obowiązuje zakaz odrzutów w połowach soli. Odrzuty gładzicy i zimnicy są jednak nadal dozwolone. Włoki rozprzowe są coraz częściej zastępowane zelektryfikowanymi włokami rozprzowymi, które przyczyniać się mają do mniejszych szkód w środowisku, ale są nadal w fazie prób (konieczne są dalsze badania dotyczące ich wpływu na środowisko).
Sieci skrzelowe i niewody duńskie są narzędziami o większej selektywności niż włoki rozprzowe. Ta metoda połowów skutkuje mniejszymi przyłowami osobników młodocianych i niewymiarowych, pod warunkiem dostosowania wielkości oczek w sieciach. Nie ma także negatywnego wpływu na organizmy żyjące na dnie morskim. Problemem nadal pozostają przyłowy dorszy, chronionych parposzy, jak również rekinów i raj.

Zarządzanie
W 2019 r. Parlament Europejski postanowił zakazać połowów włokami rozprzowymi zelektryfikowanymi na wodach europejskich. Całkowity zakaz wchodzi w życie 1 lipca 2021 roku. Do tego czasu zaś tylko 5% floty każdego państwa członkowskiego może kontynuować działalność połowową przy użyciu włoków zelektryfikowanych.

Akwakultura
Zużycie karmy i energii
Sole są rybami mięsożernymi o wysokim zapotrzebowaniu energetycznym. Do wyhodowania 1 kilograma soli potrzeba ponad 3,2 kilogramów dziko żyjących ryb, podawanych w formie mączki rybnej lub oleju. Produkcja karmy ma więc dodatkowo wpływ na dziko żyjące zasoby.

Wpływ na środowisko
W Europie sole hodowane są w zamkniętych hodowlach, które nie mają negatywnego wpływu na środowisko. Spotykane są również hodowle częściowo otwarte z systemem przepływowym wody, których skuteczność ochrony środowiska jest satysfakcjonująca.