Labraks/Okoń morski

Labraks/Okoń morski

Opis gatunku
Labraks jest gatunkiem o dużym znaczeniu kulturowym jak i gospodarczym w Europie. Jest rybą przydenną, występuje maksymalnie do głębokości 100 m ale preferuje płytsze wody. Osiąga długość ok. 1 metra i wagę do. 12 kg. Osobniki młodociane żyją w ławicach, ale stają się mniej towarzyskie z wiekiem. Labraksy są drapieżnikami, polują nocą na mięczaki, skorupiaki oraz ryby. Tarło odbywają w dużych grupach. Każde jajeczko ikry posiada 1-2 kropelki tłuszczu, dzięki czemu unoszą się na wodzie. Okoń morski, obok dorady, to jeden z najważniejszych gatunków hodowlanych w rejonie Morza Śródziemnego. Obecnie ponad 96% światowej produkcji pochodzi z akwakultury.

Połowy dziko żyjących ryb
Stan zasobów
Większość zasobów labraksa jest nieoszacowana. Liczebność populacji w Północno-Zachodnim Atlantyku spadła w ostatnich latach i z powodu zbyt wysokich połowów, nie ma szans na odbudowę.
Wg Czerwonej Listy Gatunków Zagrożonych Wyginięciem IUCN, okoń morski jest zaklasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC).

Wpływ połowów na środowisko
Labraks poławiany jest głównie w rybołówstwie mieszanym, przy użyciu trałów, włoków dennych i włoków rozprzowych, które niszczą dno morskie i powodują znaczne przyłowy, a co za tym idzie odrzuty. Sieci skrzelowe oraz sznury kotwiczone nie mają negatywnego oddziaływania na dno morskie, ale stanowią duże zagrożenia dla ptaków i ssaków morskich. Połowy wędami są bardziej selektywne.

Zarządzanie
Nie ma limitów połowowych dla tego gatunku, a presja połowowa jest zbyt wysoka. Jedyne regulacje to rozporządzenia unijne w zakresie wyładunków i rozmiaru oczek w sieciach, jak również zakaz trałowania na tarliskach podczas tarła oraz restrykcje odnośnie połowów rekreacyjnych. Połowy na Środkowym i Wschodnim Atlantyku są nieuregulowane.

Akwakultura
Zużycie karmy i energii
Labraks jest jednym z najważniejszych gatunków w akwakulturze w rejonie Morza Śródziemnego. Hodowla odbywa się w otwartych sadzach. Labraks jest rybą mięsożerną, która zjada ok. 3 do 5 kg dziko żyjących ryb na kilogram wagi ciała. Niestety, karma (mączka rybna i olej) nie pochodzi ze zrównoważonych źródeł. W ekologicznych hodowlach labraksa karma jest produkowana w sposób zrównoważony, a zagęszczenie ryb w sadzach dużo mniejsze niż w konwencjonalnych hodowlach. Globalnie produkuje się ok 200 tys. ton labraksów hodowlanych.

Wpływ na środowisko
Hodowle prowadzone w otwartych sadzach mają wiele negatywnych skutków środowiskowych i negatywny wpływ na dziko żyjące ryby. Do tego, zbyt wysokie zagęszczenie ryb w sadzach, skutkuje chorobami. W celu uniknięcia wysokiego ryzyka związanego z szerokim rozpowszechnieniem chorób i pasożytów, stosuje się profilaktycznie substancje odżywcze i chemiczne oraz antybiotyki. W hodowlach ekologicznych natomiast stosowanie hormonów i lekarstw jest zakazane.

Zarządzanie
W większości krajów istnieją regulacje prawne w zakresie ograniczania oddziaływania akwakultury na środowisko. Brakuje jednak informacji na temat wdrażania, skuteczności i monitorowania tych przepisów. W hodowlach ekologicznych zaleca się ścisłe stosowanie do przepisów w zakresie ochrony środowiska.

Sardela europejska/ Anchois

Sardela europejska/ Anchois

Opis gatunku
Sardela europejska zamieszkuje przybrzeżne wody Morza Śródziemnego, Czarnego i Oceanu Atlantyckiego. Osiąga długość 20cm i żyje do 5 lat. Sardele żyją w wielkich ławicach, przebywając często blisko brzegu, w szczególności podczas upalnych miesięcy letnich oraz w trakcie rozrodu. Żywią się głównie planktonem, oraz larwami i ikrą innych ryb. Rozmnażają się szybko i licznie, przez co są mniej narażone na przełowienie, w porównaniu do gatunków późno dojrzewających.

Stan zasobów
Poławiane głównie w Morzu Śródziemnym oraz Czarnym za pomocą okrężnic i włoków pelagicznych. Stan zasobów jest w dużej mierze uzależniony od warunków naturalnych i podlega wysokiej naturalnej zmienności. Wiele stad w Morzu Śródziemnym i Czarnym ocenianych jest, jako w pełni eksploatowane lub nadmiernie eksploatowane, podobnie jak w środkowowschodniej części Atlantyku. W niektórych obszarach brak jest danych na temat aktualnego stanu zasobów sardeli. W ostatnich latach ich połowy oscylują w granicach 300 tys. – 400 tys. ton.

Wpływ połowów na środowisko
Sardele są poławiane przede wszystkim przy użyciu okrężnic lub włoków pelagicznych. Te metody połowu nie powodują znacznych szkód wśród gatunków wrażliwych. Dla większości połowów sardeli nie ma jednak danych na temat potencjalnych przyłowów gatunków zagrożonych lub chronionych.

Zarządzanie
Dla gatunków krótko żyjących, takich jak właśnie sardela, środki zarządzania muszą być odpowiednio elastyczne. Unia Europejska przyjęła więc zasady zarządzania, według których możliwości połowowe mogą zmieniać się w ciągu roku. W północno-wschodnim Atlantyku wprowadzono też dodatkowe środki, takie jak obszary zamknięte podczas wylęgu oraz ograniczenie nakładu połowowego. Połowy w środkowowschodniej części Atlantyku (Maroko, Mauretania) nie są objęte planem i środkami zarządzania. Niektóre kraje poławiające w Morzu Czarnym i Śródziemnym wdrożyły system zarządzania, ale nie jest on jednolity. Pojawiają się więc obawy, że istniejący system zarządzania w Morzu Śródziemnym nie pozwoli na odbudowę zasobów.

Kalmar

Kalmar

Opis gatunku
Kalmary to mięczaki należące do gromady głowonogów, zamieszkujące otwarte wody oceanów i mórz na głębokościach od 0 do 500 m. Występują w Atlantyku jak i Morzu Śródziemnym, a także u wybrzeży południowej Afryki. Preferują wody strefy tropikalnej. Kalmary pływają bardzo szybko i sprawnie oraz mają najlepiej rozwinięty system nerwowy wśród bezkręgowców, co czyni je bardzo sprawnymi łowcami. W razie ataku drapieżnika, wypuszczają plamę atramentu, która pozwala im uciec. Osiągają długość do ok. 54 cm.

Stan zasobów
Określenie stanu populacji kalmara pospolitego czy wielkości jego połowów jest trudne
. Dostępne dane zawierają zazwyczaj zagregowane wielkości połowów wielu gatunków kalmarów jednocześnie. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że większość połowów jest następstwem przyłowu przy chwytaniu innych gatunków. Włoki denne i pelagiczne stanowią znakomitą większość narzędzi wykorzystywanych do połowów kalmarów. W niektórych rejonach nawet do 99% wyładunków kalmarów pochodzi z włoków dennych.

Wpływ połowów na środowisko
Stosowane przy połowach kalmara trałowanie to nieselektywna metoda połowowa, skutkująca wysokimi przyłowami, w tym narażonych i chronionych gatunków przydennych oraz gatunków wód otwartych. Natomiast stosowane wędy są narzędziami selektywnymi, powodującymi niewielkie przypadkowe połowy i o niewielkim wpływie na środowisko.

Zarządzanie
W Morzu Adriatyckim zabronione są połowy i sprzedaż jakichkolwiek gatunków wodnych mniejszych niż minimalny rozmiar regulacyjny, w wypadku kalmarów jest to 25 cm.