Sardynka europejska

Sardynka europejska

Opis gatunku
Sardynka europejska to niewielka, dorastająca do ok. 20-25 cm ryba występująca w wodach morskich, słodkich i wodach słonawych na głębokościach od 10 do 100 m. Tworzy liczne ławice, w których żeruje na małych skorupiakach. Sardynka europejska występuje w Północnowschodnim Atlantyku, od wybrzeży Islandii do Senegalu. Powszechnie występuje też w zachodniej części Morza Śródziemnego, w Adriatyku, w Morzu Marmara i Morzu Czarnym. Sardynki nie posiadają linii bocznej, narządu czuciowego charakterystycznego dla ryb.

Stan zasobów
Sardynka europejska jest jednym z najliczniejszych i najważniejszych handlowo gatunków poławianych w Morzu Śródziemnym. Stado sardynki eksploatowane w północnej części Adriatyku (głównie Chorwacja i Włochy), jak również europejskie stada południowego Atlantyku są obecnie zagrożone przełowieniem. Roczne globalne połowy przekraczają 1,2 miliona ton.

Wpływ połowów na środowisko
Występuje wiele interakcji z zagrożonymi gatunkami, takimi jak mustel i koleń. Podczas połowu sardynki zdarzają się też przypadkowe przyłowy delfinów i żółwi. Skala odrzutów jest na średnim poziomie. W wodach europejskich wdrożono zakaz odrzutów przy połowach małych ryb pelagicznych, ale nie jest znana jego skuteczność. Istnieje coraz więcej dowodów na to, że w Morzu Śródziemnym występują poważne zmiany w ekosystemie, spowodowane (przynajmniej częściowo) przez rybołówstwo. Małe ryby pelagiczne są kluczowymi gatunkami w sieci troficznej, więc rybołówstwo może powodować znaczące skutki dla całego ekosystemu morskiego.

Zarządzanie
Jak większość małych, krótko żyjących gatunków pelagicznych wielkość stad sardynki uzależniona jest od sukcesu rozrodczego i stabilnej rekrutacji. Te czynniki podlegają dużym zmianom w zależności od warunków środowiskowych co czyni sardynkę wrażliwą na okresowe zmiany warunków. System zarządzania można ocenić jako częściowo skuteczny. Problemem są regionalnie występujące różnice pomiędzy krajami śródziemnomorskimi w zakresie zarządzania rybołówstwem i kwotami połowowymi.

Labraks/Okoń morski

Labraks/Okoń morski

Opis gatunku
Labraks jest gatunkiem o dużym znaczeniu kulturowym jak i gospodarczym w Europie. Jest rybą przydenną, występuje maksymalnie do głębokości 100 m ale preferuje płytsze wody. Osiąga długość ok. 1 metra i wagę do. 12 kg. Osobniki młodociane żyją w ławicach, ale stają się mniej towarzyskie z wiekiem. Labraksy są drapieżnikami, polują nocą na mięczaki, skorupiaki oraz ryby. Tarło odbywają w dużych grupach. Każde jajeczko ikry posiada 1-2 kropelki tłuszczu, dzięki czemu unoszą się na wodzie. Okoń morski, obok dorady, to jeden z najważniejszych gatunków hodowlanych w rejonie Morza Śródziemnego. Obecnie ponad 96% światowej produkcji pochodzi z akwakultury.

Połowy dziko żyjących ryb
Stan zasobów
Większość zasobów labraksa jest nieoszacowana. Liczebność populacji w Północno-Zachodnim Atlantyku spadła w ostatnich latach i z powodu zbyt wysokich połowów, nie ma szans na odbudowę.
Wg Czerwonej Listy Gatunków Zagrożonych Wyginięciem IUCN, okoń morski jest zaklasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC).

Wpływ połowów na środowisko
Labraks poławiany jest głównie w rybołówstwie mieszanym, przy użyciu trałów, włoków dennych i włoków rozprzowych, które niszczą dno morskie i powodują znaczne przyłowy, a co za tym idzie odrzuty. Sieci skrzelowe oraz sznury kotwiczone nie mają negatywnego oddziaływania na dno morskie, ale stanowią duże zagrożenia dla ptaków i ssaków morskich. Połowy wędami są bardziej selektywne.

Zarządzanie
Nie ma limitów połowowych dla tego gatunku, a presja połowowa jest zbyt wysoka. Jedyne regulacje to rozporządzenia unijne w zakresie wyładunków i rozmiaru oczek w sieciach, jak również zakaz trałowania na tarliskach podczas tarła oraz restrykcje odnośnie połowów rekreacyjnych. Połowy na Środkowym i Wschodnim Atlantyku są nieuregulowane.

Akwakultura
Zużycie karmy i energii
Labraks jest jednym z najważniejszych gatunków w akwakulturze w rejonie Morza Śródziemnego. Hodowla odbywa się w otwartych sadzach. Labraks jest rybą mięsożerną, która zjada ok. 3 do 5 kg dziko żyjących ryb na kilogram wagi ciała. Niestety, karma (mączka rybna i olej) nie pochodzi ze zrównoważonych źródeł. W ekologicznych hodowlach labraksa karma jest produkowana w sposób zrównoważony, a zagęszczenie ryb w sadzach dużo mniejsze niż w konwencjonalnych hodowlach. Globalnie produkuje się ok 200 tys. ton labraksów hodowlanych.

Wpływ na środowisko
Hodowle prowadzone w otwartych sadzach mają wiele negatywnych skutków środowiskowych i negatywny wpływ na dziko żyjące ryby. Do tego, zbyt wysokie zagęszczenie ryb w sadzach, skutkuje chorobami. W celu uniknięcia wysokiego ryzyka związanego z szerokim rozpowszechnieniem chorób i pasożytów, stosuje się profilaktycznie substancje odżywcze i chemiczne oraz antybiotyki. W hodowlach ekologicznych natomiast stosowanie hormonów i lekarstw jest zakazane.

Zarządzanie
W większości krajów istnieją regulacje prawne w zakresie ograniczania oddziaływania akwakultury na środowisko. Brakuje jednak informacji na temat wdrażania, skuteczności i monitorowania tych przepisów. W hodowlach ekologicznych zaleca się ścisłe stosowanie do przepisów w zakresie ochrony środowiska.