Lip 23, 2019
Opis gatunku
Sardela europejska zamieszkuje przybrzeżne wody Morza Śródziemnego, Czarnego i Oceanu Atlantyckiego. Osiąga długość 20cm i żyje do 5 lat. Sardele żyją w wielkich ławicach, przebywając często blisko brzegu, w szczególności podczas upalnych miesięcy letnich oraz w trakcie rozrodu. Żywią się głównie planktonem, oraz larwami i ikrą innych ryb. Rozmnażają się szybko i licznie, przez co są mniej narażone na przełowienie, w porównaniu do gatunków późno dojrzewających.
Stan zasobów
Poławiane głównie w Morzu Śródziemnym oraz Czarnym za pomocą okrężnic i włoków pelagicznych. Stan zasobów jest w dużej mierze uzależniony od warunków naturalnych i podlega wysokiej naturalnej zmienności. Wiele stad w Morzu Śródziemnym i Czarnym ocenianych jest, jako w pełni eksploatowane lub nadmiernie eksploatowane, podobnie jak w środkowowschodniej części Atlantyku. W niektórych obszarach brak jest danych na temat aktualnego stanu zasobów sardeli. W ostatnich latach ich połowy oscylują w granicach 300 tys. – 400 tys. ton.
Wpływ połowów na środowisko
Sardele są poławiane przede wszystkim przy użyciu okrężnic lub włoków pelagicznych. Te metody połowu nie powodują znacznych szkód wśród gatunków wrażliwych. Dla większości połowów sardeli nie ma jednak danych na temat potencjalnych przyłowów gatunków zagrożonych lub chronionych.
Zarządzanie
Dla gatunków krótko żyjących, takich jak właśnie sardela, środki zarządzania muszą być odpowiednio elastyczne. Unia Europejska przyjęła więc zasady zarządzania, według których możliwości połowowe mogą zmieniać się w ciągu roku. W północno-wschodnim Atlantyku wprowadzono też dodatkowe środki, takie jak obszary zamknięte podczas wylęgu oraz ograniczenie nakładu połowowego. Połowy w środkowowschodniej części Atlantyku (Maroko, Mauretania) nie są objęte planem i środkami zarządzania. Niektóre kraje poławiające w Morzu Czarnym i Śródziemnym wdrożyły system zarządzania, ale nie jest on jednolity. Pojawiają się więc obawy, że istniejący system zarządzania w Morzu Śródziemnym nie pozwoli na odbudowę zasobów.
Lip 23, 2019
Opis gatunku
Dorsz atlantycki preferuje wody chłodne. To gatunek przydenny występujący w północnej części Oceanu Atlantyckiego w tym w Morzu Północnym i Morzu Bałtyckim. Dorsze osiągają maksymalną długość do ok. 2 metrów jednak ich średnia wielkość jest dużo mniejsza. Można je rozpoznać po charakterystycznym pojedynczym wąsie pod brodą. Długość życia tego gatunku wynosi około 25 lat. Jest to ryba drapieżna, która żywi się w początkowym stadium rozwoju bezkręgowcami, a jako dorosły osobnik innymi rybami. Największe populacje dorsza atlantyckiego występują w północno-wschodniej części Arktyki, w Morzu Norweskim i w wodach Islandii.
Stan dzikich zasobów
Niestety, zasoby dorsza są przełowione na całym świecie. Stada dorsza wzdłuż wybrzeży Grenlandii, Ławicy Nowofundlandzkiej, aż do wschodnich wybrzeży Stanów Zjednoczonych nigdy nie odbudowały się od czasu kryzysu dorszowego w latach 90-tych. Sytuacja w północno-wschodniej części Atlantyku jest obecnie również bardzo zła. Jedynie zasoby dorsza w północno-wschodniej części Arktyki są w dobrym stanie, gdzie nielegalne i nieraportowane połowy zostały prawie wyeliminowane, a systemy zarządzania i kontroli funkcjonują sprawnie. Dorsz w Morzu Bałtyckim znajduje się obecnie w krytycznym stanie, a rekomendacje naukowców jednoznacznie wskazują, że niezbędne jest całkowite zatrzymanie połowów na tym stadzie, aby odtworzyć jego populację w przyszłości.
Wpływ połowów na środowisko
Głównym narzędziem stosowanym w połowach dorsza jest włok denny, który jest ciągnięty po dnie morskim, niszcząc cenne przydenne siedliska. Ta metoda połowowa jest nieselektywna i charakteryzuje się dużym przyłowem organizmów morskich. Inne narzędzia połowowe nie powodują tak drastycznych skutków i powodują mniejsze przyłowy ryb. Sieci skrzelowe używane przy połowach dorsza stanowią zagrożenie dla ssaków morskich.
Zarządzanie
Stada dorsza występujące w wodach Unii Europejskiej podlegają zarządzaniu w ramach Wspólnej Polityki Rybołówstwa i corocznie są dla nich ustanawiane unijne limity połowowe. Ponadto stado dorsza w Morzu Północnym jest zarządzane poprzez unijny Wieloletni plan zarządzania dla stad ryb dennych Morza Północnego z 2018 roku, a bałtyckie stada dorsza poprzez Wieloletni plan zarządzania dla stad ryb dorsza, śledzia i szprota w Morzu Bałtyckim z 2016 roku. W ostatnim dziesięcioleciu stale obserwowane są znaczne różnice pomiędzy naukowymi zalecanymi i wdrożonymi limitami połowowymi (z ang. Total Allowable Catches, TACs). Z tej przyczyny skuteczność zarządzania jest kwestionowana.
Lip 23, 2019
Opis gatunku
Kalmary to mięczaki należące do gromady głowonogów, zamieszkujące otwarte wody oceanów i mórz na głębokościach od 0 do 500 m. Występują w Atlantyku jak i Morzu Śródziemnym, a także u wybrzeży południowej Afryki. Preferują wody strefy tropikalnej. Kalmary pływają bardzo szybko i sprawnie oraz mają najlepiej rozwinięty system nerwowy wśród bezkręgowców, co czyni je bardzo sprawnymi łowcami. W razie ataku drapieżnika, wypuszczają plamę atramentu, która pozwala im uciec. Osiągają długość do ok. 54 cm.
Stan zasobów
Określenie stanu populacji kalmara pospolitego czy wielkości jego połowów jest trudne. Dostępne dane zawierają zazwyczaj zagregowane wielkości połowów wielu gatunków kalmarów jednocześnie. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że większość połowów jest następstwem przyłowu przy chwytaniu innych gatunków. Włoki denne i pelagiczne stanowią znakomitą większość narzędzi wykorzystywanych do połowów kalmarów. W niektórych rejonach nawet do 99% wyładunków kalmarów pochodzi z włoków dennych.
Wpływ połowów na środowisko
Stosowane przy połowach kalmara trałowanie to nieselektywna metoda połowowa, skutkująca wysokimi przyłowami, w tym narażonych i chronionych gatunków przydennych oraz gatunków wód otwartych. Natomiast stosowane wędy są narzędziami selektywnymi, powodującymi niewielkie przypadkowe połowy i o niewielkim wpływie na środowisko.
Zarządzanie
W Morzu Adriatyckim zabronione są połowy i sprzedaż jakichkolwiek gatunków wodnych mniejszych niż minimalny rozmiar regulacyjny, w wypadku kalmarów jest to 25 cm.
Lip 23, 2019
Opis gatunku
Żabnica jest drapieżną rybą denną. Występuje na wybrzeżu Europy i północno-zachodniej Afryki, na głębokościach do 1000 m. Może dorastać nawet do 2 m długości i ważyć ponad 50 kg. Polując czatuje zagrzebana w dnie morskim, do wabienia swoich ofiar, jako przynętę stosuje cienki wyrostek wyrastający ze szczytu głowy, który przypomina wijącego się robaka. Kiedy zdobycz podpływa, żabnica kusi ją wabikiem w pobliże swojej wielkiej paszczy. Żywi się głównie rybami, ale sporadycznie zjada też ptaki morskie.
Stan zasobów
Stan zasobów żabnicy jest w dużym stopniu niepewny i nieznany. Wydaje się oczywiste, że obecna presja połowowa doprowadzi do spadku światowych zasobów tego gatunku. Jedynie stada w północno-zachodnim Atlantyku, Zatokach Kantabryjskiej i Iberyjskiej oraz w wodach wokół Islandii są w dobrym stanie i są eksploatowane w sposób zrównoważony. Rocznie poławia się ponad 30 tys. ton tej ryby.
Wg Czerwonej Listy Gatunków Zagrożonych Wyginięciem IUCN jest zaklasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski (LC).
Wpływ połowów na środowisko
Żabnica poławiana jest w rybołówstwie mieszanym, prowadzonym z użyciem włoków dennych, które powodują duże odrzuty (osiągające nawet jedną trzecią wielkości połowów) związane z przyłowami. Wiele rekinów, raj, jak również ssaków morskich i ptaków jest nieumyślnie łapanych w narzędzia połowowe, które niszczą dno morskie. Sieci skrzelowe i sznury kotwiczone nie mają negatywnego wpływu na dno morskie, ale powodują przyłów.
Zarządzanie
Zarządzanie połowami żabnicy w północno-wschodniej części Atlantyku jest utrudnione poprzez wspólne kwoty połowowe dla obu gatunków żabnic. Jedynie w wodach islandzkich system zarządzania jest wystarczająco skuteczny. Zarządzanie w północnozachodniej części Atlantyku jest częściowo skuteczne. W pozostałych regionach, w których prowadzi się połowy żabnicy nie zostały wdrożone systemy zarządzania lub brak jest na ten temat informacji.
Lip 23, 2019
Opis gatunku
Śledź jest rybą pelagiczną tj. bytującą w otwartej toni wodnej. Żyje w ławicach na głębokościach do około 360 metrów. Występuje w wodach północnego Atlantyku, Morza Północnego i Bałtyku. Żywi się m.in. zooplanktonem. Stanowi też cenne pożywienie dla wielu morskich zwierząt, w tym dla drapieżnych ryb, ptaków i ssaków morskich. Ta smukła ryba osiąga długość około 45 cm i żyje do 25 lat.
Stan zasobów
Śledź atlantycki jest jednym z najważniejszych gatunków ryb konsumpcyjnych na świecie. W niektórych regionach zasoby są w dobrej kondycji np. centralne stado bałtyckiego śledzia, stado w Morzu Irlandzkim i stado w północnych obszarach Atlantyku i Morzu Norweskim, podczas gdy inne populacje są uznane za nadmiernie eksploatowane, a ich liczebność jest bardzo niska np. stado w zachodniej części Morza Bałtyckiego. W ostatnich latach zasoby w wodach europejskich zmalały i obecnie istnieje zwiększone ryzyko ich przełowienia.
Wpływ połowów na środowisko
Narzędzia stosowane w połowach śledzia rzadko dotykają dna morskiego, w związku z tym, przyłowy są niskie, a wrażliwe siedliska przydenne pozostają nienaruszone. Niestety, w wielu przypadkach złowione śledzie są wyrzucane w całości do morza, w oczekiwaniu na bardziej opłacalne połowy (ta nielegalna procedura nazywana jest „high-grading”, czyli selekcja jakościowa). Wyrzucanie złowionych ryb z powrotem do morza jest zakazane w Unii Europejskiej na podstawie przepisów Wspólnej Polityki Rybołówstwa i tzw. “zakazu odrzutów” czyli obowiązku wyładunku całego połowu w porcie.
Zarządzanie
Stada śledzia występujące w wodach Unii Europejskiej podlegają zarządzaniu w ramach Wspólnej Polityki Rybołówstwa i corocznie są dla nich ustanawiane unijne limity połowowe. Ponadto bałtyckie stada śledzia poprzez Wieloletni plan zarządzania dla stad ryb dorsza, śledzia i szprota w Morzu Bałtyckim z 2016 roku. Część stad śledzia z Oceanu Atlantyckiego Unia Europejska dzieli z państwami przybrzeżnymi, m.in. z Norwegią. Dla tych stad ustanawiane umowy międzynarodowe określające poziom połowów.
